تعریف فضای نام سفارشی

مقدمه

به فصل شانزدهم خوش آمدید! در این فصل به بررسی نحوه‌ی ساخت و پیکربندی کتابخانه‌های کلاس، یعنی همان واحدهای قابل استفاده مجدد (reusable) در .NET، خواهیم پرداخت. اولین و بنیادی‌ترین قدم برای ساخت کدی سازمان‌یافته و قابل مدیریت، استفاده از فضاهای نام (Namespaces) است. ما از ابتدای این دوره، با استفاده از عبارت using System; از انواع داده‌ی موجود در فضای نام System استفاده کرده‌ایم. فضای نام، مکانیزمی برای گروه‌بندی انواع داده‌ی مرتبط (مانند کلاس‌ها، ساختارها، اینترفیس‌ها و ...) و جلوگیری از تداخل نام (name collision) است. در این درس، یاد می‌گیریم که چگونه فضاهای نام سفارشی خود را برای سازماندهی کدهایمان تعریف کنیم.

مشکل: آلودگی فضای نام عمومی

تصور کنید در حال ساخت یک برنامه‌ی بزرگ هستید. شما ممکن است صدها کلاس مختلف داشته باشید. اگر تمام این کلاس‌ها را در یک سطح و بدون هیچ‌گونه دسته‌بندی تعریف کنید، با دو مشکل اساسی مواجه می‌شوید:

1. پیدا کردن و مدیریت کد دشوار می‌شود: پیدا کردن یک کلاس خاص در میان صدها کلاس دیگر بسیار سخت خواهد بود.
2. تداخل نام رخ می‌دهد: اگر شما یک کلاس به نام Logger بسازید و سپس از یک کتابخانه‌ی خارجی استفاده کنید که آن هم یک کلاس Logger دارد، کامپایلر نمی‌داند که شما به کدام یک ارجاع می‌دهید و با خطای تداخل نام مواجه می‌شوید.

فضاهای نام این مشکلات را با ایجاد یک "قلمرو" یا "دامنه" برای انواع داده حل می‌کنند.

تعریف یک فضای نام سفارشی

برای تعریف یک فضای نام، از کلمه‌ی کلیدی namespace و به دنبال آن، یک نام منحصر به فرد استفاده می‌کنیم. قرارداد رایج برای نام‌گذاری فضاهای نام، استفاده از نام شرکت یا محصول و به دنبال آن، نام تکنولوژی یا ویژگی است که با نقطه از هم جدا می‌شوند (مثلاً MyCompany.DataAccess.SqlServer).

Shapes.cs

namespace MyDrawingApp.Shapes
{
    public class Circle { /* ... */ }
    public class Rectangle { /* ... */ }
}

Utilities.cs

namespace MyDrawingApp.Utilities
{
    public class Logger { /* ... */ }
}

استفاده از انواع داده‌ی تعریف شده

پس از اینکه انواع خود را در یک فضای نام قرار دادید، برای استفاده از آن‌ها در یک فایل دیگر، دو راه دارید:

MyDrawingApp.Shapes.Circle myCircle = new();

Program.cs

using MyDrawingApp.Shapes;
using MyDrawingApp.Utilities;

Circle myCircle = new();
Logger myLogger = new();

با این کار، می‌توانید به راحتی از انواع موجود در فضای نام بدون نیاز به ذکر نام کامل آن‌ها استفاده کنید.

حل تداخل نام با نام مستعار (alias)

حال فرض کنید از یک کتابخانه‌ی خارجی نیز استفاده می‌کنیم که آن هم یک کلاس Logger در فضای نام ThirdParty.Logging دارد. اگر هر دو فضای نام را using کنیم، چه اتفاقی می‌افتد؟

Program.cs

using MyDrawingApp.Utilities;
using ThirdParty.Logging;

// The following line will cause a compile-time error.
// Error: 'Logger' is an ambiguous reference between 'MyDrawingApp.Utilities.Logger' and 'ThirdParty.Logging.Logger'.
Logger logger = new();

برای حل این مشکل، می‌توانیم یک نام مستعار (alias) برای یکی از انواع یا هر دو تعریف کنیم.

Program.cs

using MyLogger = MyDrawingApp.Utilities.Logger;
using ThirdPartyLogger = ThirdParty.Logging.Logger;

// Now the code is clear and unambiguous.
MyLogger logger1 = new();
ThirdPartyLogger logger2 = new();