مقدمه
حالا که گیت را با موفقیت روی سیستم خود نصب کرده‌اید، قبل از شروع به کار و ساختن اولین
ریپوزیتوری، باید چند پیکربندی اولیه را انجام دهید. این تنظیمات به گیت کمک می‌کنند تا هویت شما را
بشناسد. چرا این موضوع اهمیت دارد؟ چون گیت هر تغییری (کامیت) را به نام یک شخص ثبت می‌کند.
بنابراین، باید نام و ایمیل خود را به گیت معرفی کنید تا تمام فعالیت‌های شما به درستی به هویت شما
متصل شود.
این پیکربندی‌ها معمولاً فقط یک بار پس از نصب گیت انجام می‌شوند و برای تمام پروژه‌های شما روی
همان سیستم اعمال خواهند شد. در این درس، با دستور قدرتمند git config آشنا می‌شویم و
تنظیمات ضروری و کاربردی آن را بررسی می‌کنیم.
دستور git config و سطوح پیکربندی
دستور git config ابزار اصلی شما برای مشاهده و ویرایش تنظیمات گیت است. این تنظیمات در سه
سطح مختلف در فایل‌های متنی ذخیره می‌شوند. گیت هنگام اجرای دستورات، این فایل‌ها را به ترتیب از
سطح سیستم تا سطح محلی می‌خواند و تنظیمات سطح پایین‌تر، تنظیمات سطح بالاتر را لغو می‌کنند
(override).
۱. سطح سیستمی (System)
این تنظیمات روی تمام کاربران سیستم و تمام ریپوزیتوری‌های آن‌ها اعمال می‌شود. فایل مربوط به این
تنظیمات معمولاً در مسیر /etc/gitconfig در سیستم‌های لینوکس و مک، یا در پوشه نصب گیت در
ویندوز قرار دارد. برای تغییر این تنظیمات، به دسترسی مدیر سیستم (administrator) نیاز دارید و باید
از آپشن --system استفاده کنید. این سطح کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۲. سطح سراسری (Global)
این سطح از پیکربندی، پراستفاده‌ترین سطح است. تنظیمات این بخش روی تمام پروژه‌ها و ریپوزیتوری‌های
کاربر فعلی اعمال می‌شود. فایل آن معمولاً در مسیر ~/.gitconfig یا
~/.config/git/config در خانه (Home Directory) کاربر ذخیره می‌شود. برای انجام تنظیمات در
این سطح، از آپشن --global استفاده می‌کنیم. تنظیمات هویتی مانند نام و ایمیل معمولاً در این
سطح انجام می‌شوند.
۳. سطح محلی (Local)
این تنظیمات فقط و فقط روی ریپوزیتوری خاصی که در آن قرار دارید اعمال می‌شوند. این سطح بالاترین
اولویت را دارد. یعنی اگر یک تنظیم هم در سطح global و هم در سطح local وجود داشته
باشد، گیت از مقدار local استفاده می‌کند. فایل این تنظیمات در داخل خود ریپوزیتوری و در
مسیر .git/config قرار دارد. برای تنظیم در این سطح، از آپشن --local استفاده می‌کنیم
(یا هیچ آپشنی نمی‌نویسیم، چون این سطح پیش‌فرض است).
پیکربندی‌های ضروری اولیه
مهم‌ترین کاری که بعد از نصب گیت باید انجام دهید، معرفی نام و ایمیل خود به آن است. این اطلاعات در
هر کامیتی که ایجاد می‌کنید ثبت می‌شود و قابل تغییر نیست، پس در وارد کردن آن دقت کنید.
تنظیم نام کاربری (user.name)
این نام، هویتی است که در تاریخچه پروژه نمایش داده می‌شود. بهتر است نام واقعی خود را وارد کنید.
برای این کار، ترمینال را باز کرده و دستور زیر را با جایگزین کردن نام خود اجرا کنید:
git config --global user.name "Your Name"
تنظیم ایمیل (user.email)
این ایمیل برای اتصال کامیت‌های شما به حساب‌هایتان در پلتفرم‌هایی مانند گیت‌هاب و گیت‌لب استفاده
می‌شود. حتماً از ایمیلی استفاده کنید که به حساب گیت‌هاب خود متصل کرده‌اید.
git config --global user.email "your.email@example.com"
سایر تنظیمات کاربردی
علاوه بر نام و ایمیل، تنظیمات دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند تجربه کار با گیت را بهبود بخشند.
تغییر نام برنچ اصلی پیش‌فرض
تا چندی پیش، گیت به صورت پیش‌فرض اولین برنچ هر ریپوزیتوری را master نام‌گذاری می‌کرد. اما
جامعه توسعه‌دهندگان به دلایل فرهنگی تصمیم گرفت این نام را به main تغییر دهد. بهتر است شما
هم گیت خود را طوری تنظیم کنید که از این نام جدید استفاده کند.
git config --global init.defaultBranch main
تنظیم ویرایشگر پیش‌فرض
گیت در مواقعی مانند نوشتن پیام‌های کامیت طولانی، یک ویرایشگر متن را باز می‌کند. ویرایشگر پیش‌فرض
گیت معمولاً Vim است که ممکن است برای کاربران جدید کمی پیچیده باشد. شما می‌توانید آن را به
ویرایشگر محبوب خود مانند VS Code یا Nano تغییر دهید.
برای تنظیم VS Code به عنوان ویرایشگر پیش‌فرض، دستور زیر را اجرا کنید:
git config --global core.editor "code --wait"
مشاهده و ویرایش تنظیمات
پس از انجام تنظیمات، ممکن است بخواهید آن‌ها را مشاهده کنید تا از صحتشان مطمئن شوید.
برای مشاهده یک مقدار خاص (مثلاً نام کاربری) می‌توانید دستور زیر را اجرا کنید:
git config user.name
برای مشاهده تمام تنظیمات اعمال‌شده (از هر سه سطح) و فایلی که هر تنظیم از آن خوانده شده، از دستور
زیر استفاده کنید:
git config --list --show-origin
اگر هم بخواهید فایل پیکربندی global را مستقیماً در ویرایشگر پیش‌فرض خود باز و ویرایش
کنید، می‌توانید از دستور زیر استفاده نمایید:
git config --global --edit
با انجام این تنظیمات، گیت شما برای شروع کار واقعی آماده است. در درس بعدی، اولین ریپوزیتوری خود
را ایجاد خواهیم کرد.